Xác định được tầm quan trọng của hệ thống thiết chế văn hóa, trong những năm qua, Trung tâm văn hóa, thông tin thể thao và các Nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng ấp trên địa bàn huyện Long Phú đã được quan tâm đầu tư xây dựng về hạ tầng, cơ sở vật chất, đi vào hoạt động và khai thác có hiệu quả, góp phần đáp ứng nhu cầu của Nhân dân về hưởng thụ, sáng tạo và bảo tồn bản sắc văn hóa, đồng thời giữ vai trò nòng cốt trong tổ chức các hoạt động tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, xã hội ở địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đáng ghi nhận, các thiết chế văn hóa vẫn còn bộc lộ nhiều cái khó trong quá trình hoạt động. Minh chúng rõ nét nhất là khi triển khai thực hiện các Thông tư về hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở đã phát sinh một số vấn đề cần điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn như : Tiêu chí xếp hạng của Trung tâm văn hóa, thông tin, thể thao huyện; điều chỉnh tiêu chí về quy hoạch đất sử dụng của Nhà văn hóa xã, Nhà sinh hoạt cộng đồng ấp … sao cho phù hợp với đặc điểm của vùng miền, phù hợp với tiêu chí xây dựng nông thôn của từng địa phương. Tổ chức thực hiện quy hoạch thiết chế văn hóa cơ sở ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức; không ít địa phương mới chỉ chú ý xây dựng cơ sở vật chất đơn thuần, có một số xã Nhà văn hóa xây dựng xong, cả tháng hay dịp lễ, tết mới tổ chức sinh hoạt, biểu diễn văn nghệ nên khá lãng phí. Bên cạnh đó, đội ngũ làm công tác văn hóa, quản lý, điều hành hoạt động tại các thiết chế văn hóa còn mỏng, vừa kiêm nhiệm lại yếu về chuyên môn, nghiệp vụ ..
Chú thích ảnh: Nhà Văn hóa xã Châu Khánh, huyện Long Phú.
Xuất phát từ những đặc thù hoạt động văn hóa cơ sở, Nhà văn hóa xã, Nhà sinh hoạt cộng đồng ấp luôn là một thiết chế đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, các Nhà văn hóa xã, Nhà sinh hoạt cộng đồng ấp còn là địa chỉ chung cho mọi hoạt động của các đoàn thể chính trị của địa phương, khu dân cư … nên hiệu quả chưa cao, trong khi mục tiêu nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho cộng đồng lại chưa đạt được, nếu được chỉ đáp ứng một phần nhỏ. Thiết nghĩ, dù mô hình như thế nào thì điều quan trọng là không nên áp đặt cứng nhắc giữa địa bàn này, với địa bàn khác, vùng miền này, với vùng miền khác. Cần xuất phát từ đặc thù của mỗi vùng, miền để phát huy cao nhất hiệu quả của các thiết chế văn hóa cơ sở … Trung tâm văn hóa huyện, Nhà văn hóa xã, Nhà sinh hoạt cộng đồng ấp tích cực đổi mới các loại hình nghệ thuật phù hợp với trình độ thưởng thức ngày càng cao của nhân dân.
Trung tâm văn hóa tỉnh nên khẳng định vai trò quan trọng của mình, là đơn vị vừa tổ chức tốt các hoạt động tại chỗ, vừa giúp đỡ các địa phương đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, hướng dẫn, tổ chức hoạt động văn hóa cho hệ thống Nhà văn hóa cơ sở. Những cách làm sáng tạo, nỗ lực vượt khó tại các địa phương đang được xem là giải pháp tích cực. Khó khăn còn nhiều và không thể được giải quyết nhanh chóng, vì vậy, mỗi cán bộ văn hóa cần nỗ lực, sáng tạo, càng khó khăn càng phải sáng tạo và kiên trì.
Để triển khai tốt việc xây dựng và phát triển hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở, trước hết cần có sự quan tâm lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành chức năng, các tổ chức đoàn thể, nhất là vai trò chủ đạo của Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Bên cạnh đó phải làm tốt công tác xã hội hóa xây dựng thiết chế văn hóa, thực hiện cơ chế “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”, đối với thiết chế văn hóa, huy động các doanh nghiệp, các ngành nghề, các tổ chức kinh tế - xã hội … cùng tham gia xây dựng và phát triển hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở. Qua đó, thực hiện đồng bộ giữa việc xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cán bộ văn hóa cơ sở, tương ứng với quy hoạch của thiết chế. Tăng cường mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ văn hóa – thông tin, thể thao và du lịch cho cán bộ xã, phường, thị trấn, khu dân cư, bổ sung hoàn thiện chế độ chính sách đối với đối tượng làm công tác văn hóa – thông tin ở cơ sở và các lĩnh vực mang tính đặc thù như : Đội thông tin lưu động, công tác thông tin, cổ động ở những vùng đặc biệt khó khăn, khuyến khích các cá nhân tập thể, doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia đóng góp nguồn lực để xây dựng hệ thống thiết chế và tham gia hoạt động văn hóa cơ sở, tiếp tục phát huy tính chủ động và sự nhiệt tình của các đội văn nghệ trên địa bàn cũng như các hạt nhân văn nghệ dân gian truyền thống của từng vùng, miền, địa phương … Qua đó, phát huy hiệu quả hoạt động của thiết chế văn hóa, động viên đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở năng động, sáng tạo, nhiệt tình để thu hút đông đảo mọi tầng lớp nhân dân tham gia sinh hoạt văn hóa cộng đồng, góp phần đưa phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở phát triển bền vững.
Bài và ảnh: Sóc Ca.